عرشه فولادی چیست؟ عرشه فولادی (Metal Deck) نوعی سازه فلزی موجدار است که در ساخت سقف یا کف ساختمان به کار می‌رود. این نوع عرشه اغلب از ورق‌های گالوانیزه فولادی با شکل‌دهی به صورت موج دار ساخته می‌شود. این طراحی و جنس بدنه آن باعث شده تا مزایای متعددی از جمله وزن سبک، سرعت و سادگی اجرا، مقاومت بالا و صرفه جویی در هزینه داشته باشد. همین مزایا باعث شده تا در صنعت ساخت و ساز کاربرد گسترده‌ای داشته باشد.
هم عرشه فولادی و هم ساندویچ پانل می‌توانند برای پوشش سقف ساختمان‌ها به کار روند. در این حالت، عرشه استیل به عنوان سازه اصلی سقف عمل می‌کند و ساندویچ پانل به عنوان لایه نهایی روی آن نصب می‌شود.
در این مقاله به بررسی عرشه فولادی خواهیم پرداخت و مزایا، کاربرد و انواع آن را بیان خواهیم کرد.
عرشه فولادی چیست؟ چه انواعی دارد؟
عرشه فولادی یکی از اجزای اصلی سازه‌ای در ساختمان‌های اسکلت فلزی است که به طور معمول در ساخت‌وسازهای تجاری به کار می‌رود. عرشه استیل از طریق نورد سرد کلاف‌های فولادی باکیفیت به شکل موجدار و با هندسه مشخص تولید می‌شود.
این فرایند باعث ایجاد الگوهایی از شیارها و برجستگی‌ها با شکل‌های مختلف روی ورق‌های فولادی می‌شود. به این شکل‌های مختلف، «پروفیل» گفته می‌شود. مهندسان بر اساس نیازهای خاص طراحی، پروفیل‌های مختلف عرشه فولادی را انتخاب می‌کنند. برای اطلاعات بیشتر در این زمینه می‌توانید مقاله معرفی کامل انواع پروفیل را مطالعه کنید.
استحکام و سختی عرشه فلزی به شکل و ویژگی‌های ماده فولادی آن وابسته است. شکل موجدار و ضخامت منحصربه‌فرد عرشه فلزی به مهندسان این امکان را می‌دهد تا استحکام دلخواه خود در یک طراح بهینه را به دست آورند.
انواع عرشه‌های فولادی
عرشه فلزی انواع مختلفی دارد که هر کدام برای کاربرد خاصی طراحی شده‌اند. در ادامه هر یک از انواع عرشه‌های فولادی را معرفی خواهیم کرد:
عرشه فولادی سقف (Metal Roof Deck)
هدف اصلی عرشه فولادی سقف این است که به عنوان سازه زیربنایی برای غشاهای سقفی در ساخت سقف‌های تجاری عمل کند. معمولاً عرشه فلزی سقف به طور مستقیم روی تکیه‌گاه‌های فولادی سازه‌ای نصب می‌شود تا یک سکوی کار فراهم کند و امکان نصب عایق، عایق رطوبتی و سایر مصالح سقفی مانند ساندویچ پانل سقفی را فراهم آورد.
عرشه فولادی کف (Floor Decking)
از عرشه فلزی کف برای بتن‌ریزی کف و همچنین پشتیبانی از بتن در طول فرایند خشک شدن استفاده می‌شود. عرشه فلزی سقف توانایی ارائه همان سطح پشتیبانی را که عرشه فولادی کف ارائه می‌دهد، ندارد.
هدف اصلی عرشه کف، پشتیبانی از بتن است، در حالی که عرشه سقف می‌تواند برای موارد بسیار دیگری مورد استفاده قرار گیرد. اگرچه عرشه‌های کف و سقف شباهت‌هایی با هم دارند، مانند اینکه از مواد مشابه ساخته شده‌اند، برای سبک بودن طراحی شده‌اند و به روش مشابهی ساخته می‌شوند، اما دو نوع اصلی عرشه فلزی کف وجود دارد:
- عرشه کامپوزیت (Composite Decking): این نوع عرشه دارای برجستگی‌هایی است که باعث ایجاد عملکرد اسلب کامپوزیت می‌شود.
- عرشه فرم (Form Decking): این نوع عرشه صرفاً یک قالب دائمی برای بتن است، اما عملکرد کامپوزیتی ندارد.
برای استعلام قیمت و مشاوره تخصصی پیش از خرید با کارشناسان فروش تماس بگیرید.
کاربردهای عرشه فولادی چیست؟
عرشه فلزی می‌تواند با یا بدون لبه‌های تقویتی، با قابلیت اختیاری کاهش صدای آکوستیک و به صورت پروفیل‌های سلولی و غیر سلولی تولید شود. این تنوع گسترده باعث می‌شود تا بتوان از عرشه‌های فولادی در بخش‌های مختلفی از پروژه‌های ساختمانی استفاده کرد.
البته عرشه فولادی به تنهایی برای ساخت دیوار کار برد ندارد، امّا می‌توان از ساندویچ پانل دیواری به همراه سازه‌های فلزی دیگر مانند تیرهای فلزی یا مقاطع سبک برای ساخت دیوارهای عایق‌دار و سبک استفاده کرد.
رایج‌ترین موارد استفاده از عرشه‌های فولادی عبارت‌اند از:
- پشتیبانی از سقف ساختمان‌ها
- ساخت نیم‌طبقه یا طبقات میانی در ساختمان
- ساخت سایه‌بان‌های فولادی برای تأمین سایه و سرپناه
- ساخت کف در سازه‌های تجاری
مزایای استفاده از عرشه‌های فولادی
متال دک با عملکرد رضایت‌بخش برای نزدیک به ۱۰۰ سال، نشان‌دهنده دوام و کارایی آن در طراحی و کاربردهای تجاری است.
- عرشه‌های فولادی ارزش اقتصادی دارند. با کاهش زمان و هزینه نصب و ساخت و همچنین کاهش هزینه‌های نگهداری، به عنوان یک سرمایه‌گذاری موفق عمل می‌کنند.
- سرعت اجرای متال دک بالا است.
- استحکام فولاد باعث می‌شود تا وزن بسیار بالایی را تحمل کند.
- تنوع در ساخت و طراحی آن بالا است
- در برابر آتش‌سوزی مقاومت از خود نشان می‌دهد
انواع پروفیل قابل استفاده در ساخت عرشه فولادی
| نام | عمق | عرض | استحکام | محدوده ضخامت |
| B-36 | ۳.۸۱ سانتی‌متر | ۹۱ سانتی‌متر | پایین | ۸.۸۹ تا ۱۹.۰۵ سانتی‌متر |
| W2-36 | ۵ سانتی‌متر | ۹۱ سانتی‌متر | متوسط | ۱۰.۱۶ تا ۲۰ سانتی‌متر |
| W3-36 | ۷.۶۲ سانتی‌متر | ۹۱ سانتی‌متر | بالا | ۱۲.۷ تا ۲۲.۸۶ سانتی‌متر |
اجزای اصلی عرشه فولادی
- ورق‌های گالوانیزه موجدار: این ورق‌ها که اصلی‌ترین بخش عرشه فلزی را تشکیل می‌دهند، از جنس فولاد مقاوم در برابر زنگ‌زدگی هستند.
- گل‌میخ: برشگیرهای اتصال‌دهنده‌ای هستند که به منظور اتصال ورق‌های فلزی عرشه به یکدیگر و همچنین به تیرهای فرعی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
- آرماتور (میلگرد): میل‌گردهایی هستند که به منظور افزایش مقاومت کششی و سازه‌ای در داخل بتن روی عرشه فولادی قرار می‌گیرند.
- بتن: لایه‌ای از بتن مسلح یا سبک است که روی عرشه فلزی قرار می‌گیرد و به همراه ورق‌های فلزی، وظایف سازه‌ای سقف یا کف را انجام می‌دهد.
سخن پایانی
عرشه فولادی به عنوان یکی از مصالح نوین در صنعت ساخت و ساز، به دلیل مزایای متعددی از جمله وزن سبک، سرعت و سادگی اجرا، مقاومت بالا و صرفه‌جویی در هزینه، کاربرد گسترده‌ای در ساخت انواع سقف‌ها و کف‌ها دارد. در این مقاله به انواع این نوع مصالح ساختمانی پرداختیم و مزایا و کاربردهای آن را نیز بیان کردیم.
سؤال‌های متداول
عرشه‌های فولادی در چه بخش‌هایی استفاده می‌شوند؟
عرشه‌ها در سقف، کف و سایبان‌ها استفاده می‌شوند.
شکل پروفیل‌های قابل استفاده برای عرشه‌های فولادی کدام هستند؟
ممکن است ورق‌ها به صورت B، N، A، F یا HSN3 باشند.
