تاسیسات ساختمان + بررسی کامل انواع آن

تاسیسات ساختمان در کنار کیفیت مصالح اصلی سازه، یک ترکیب طلایی را برای سازه‌های مدرن می‌سازند. بعضی از این تجهیزات ضروری هستند؛ مانند سیستم سرمایشی و گرمایشی، تأمین برق و شبکه آب و فاضلاب. اما بعضی دیگر اختیاری و برای ارتقای کارایی سازه هستند. تجهیزاتی مانند: سیستم‌های ایمنی و امنیتی، تجهیزات هوشمندسازی ساختمان، آسانسور و پله‌برقی و… .

انتخاب تجهیزات مناسب و استفاده از قطعات باکیفیت، برای تأمین آینده این تجهیزات ضروری هستند. اما کافی نیستند! تصمیم‌های دیگری هم هستند که در عملکرد تاسیسات تأثیر مستقیم دارند. مهم‌ترینشان نیز استفاده از ساندویچ پانل در ساخت سقف و دیوارها است. این مصالح با عایق‌بندی قدرتمند، کاهش تأثیر رطوبت، نصب سریع و یکپارچه و… امکان استفاده حداکثری از پتانسیل تجهیزات را مهیا می‌کنند.

نوع چینش و ترکیب تجهیزات ساختمانی برای یک سازه خاص، با تخصص پیمانکاران یا مشاوران این حوزه تعیین می‌شود. اما اگر در این مطلب همراه ما باشید دیدگاه روشنی نسبت به انواع تجهیزات ساختمانی پیدا می‌کنید. ضمن این که درباره روش‌های ارتقای کارایی و عملکرد این تاسیسات نیز صحبت خواهیم کرد.

نوع تاسیسات	کاربرد
سیستم‌های گرمایش و سرمایش و تهویه مطبوع	ساختمان‌های مسکونی، تجاری و صنعتی
سیستم روشنایی	همه انواع ساختمان‌ها
شبکه آب و فاضلاب	همه انواع ساختمان‌ها
سیستم‌های ایمنی و امنیتی	همه ساختمان‌ها به ویژه صنعتی و تجاری
سیستم‌های ارتباطی و آنتن مرکزی	ساختمان‌های اداری، تجاری، مسکونی
تجهیزات هوشمندسازی ساختمان	ساختمان‌های مسکونی، تجاری، صنعتی

انواع تاسیسات ساختمان

تجهیزات ساختمانی بسیار متنوع هستند. اما بر اساس فاکتورهای زیر و با صلاحدید پیمانکار و متخصص این حوزه، برای انواع سازه‌ها گلچین می‌شوند:

• نوع سازه و کاربری آن
• شرایط آب و هوایی
• بودجه و میزان هزینه‌های اجرایی
• نیازهای ساکنان و کاربران
• فضای در دسترس و پلان ساختمان
• استانداردهای ساخت‌وساز و مقررات محیط زیستی

اما بر اساس این فاکتورها، چه نوع تاسیساتی را می‌توان برای ساختمان انتخاب کرد؟ در ادامه می‌بینیم.

سیستم‌های گرمایش و سرمایش

 

سیستم‌های گرمایش شامل موتورخانه، آب‌گرم‌کن، پمپ‌های حرارتی، بویلرها و سیستم گرمایش از کف هستند. سیستم‌های سرمایش نیز کولرهای گازی، چیلرها و سیستم‌های تهویه مطبوع مرکزی برای کنترل دما و رطوبت را شامل می‌شوند.

سیستم تهویه مطبوع

تاسیسات ساختمان در حوزه گرمایش و سرمایش، با یک تهویه مناسب کامل می‌شوند. این سیستم می‌تواند یک تهویه مکانیکی یا طبیعی برای تأمین هوای تازه داخل ساختمان و مهار هوای آلوده باشد.

HVAC از جمله سیستم‌های کارآمد تهویه ساختمان‌ها است. البته این سیستم فقط محدود به تهویه نیست! بلکه ترکیبی از گرمایش، تهویه و تهویه مطبوع است.

تاسیسات برق‌رسانی

روش تأمین برق ساختمان و طراحی سیستم برقی از حساس‌ترین تجهیزات محسوب می‌شود. این سیستم در وهله اول شامل شبکه برق داخلی است. شبکه‌ای که مجموعه‌ای از سیم‌کشی‌ها، تابلوهای برق، پریزها و کلیدها را تشکیل می‌دهد.

سیستم‌های ایمنی الکتریکی نیز این مجموعه را کامل می‌کنند. این مجموعه نیز شامل فیوزها، سیستم‌های قطع خودکار و مدارهای محافظتی است.

سیستم روشنایی

در این بخش تجهیزات، دو شبکه داریم:

1. روشنایی داخلی: شامل لامپ‌ها، نورپردازی‌های مخفی و روشنایی‌های دیگر.
2. روشنایی خارجی: شامل نورپردازی نمای ساختمان، روشنایی اضطراری و چراغ‌های محوطه ساختمان.

شبکه آب و فاضلاب؛ از حیاتی‌ترین تاسیسات ساختمان

تمام سازه‌ها، مستقل از کاربردی که دارند، به یک سیستم آب و فاضلاب نیاز دارند. سیستمی که شامل دو شبکه زیر است:

1. آب‌رسانی: شامل لوله‌کشی آب سرد و گرم، مخازن ذخیره آب، پمپ‌ها و سیستم‌های تصفیه آب.
2. فاضلاب: شامل لوله‌کشی و چاه‌های فاضلاب، سپتیک تانک‌ها و سیستم‌های تصفیه فاضلاب.

سیستم‌های ایمنی

نوع سیستم ایمنی ساختمان به کاربرد سازه بستگی دارد. اما مهم‌ترین تجهیزات این حوزه به جلوگیری از آتش‌سوزی و مهار آن مربوط می‌شوند که عبارت‌اند از:

1. سیستم‌ اعلام حریق: شامل آشکارسازهای دود و حرارت و آژیرها و چراغ‌های هشدار حریق.
2. سیستم‌ اطفای حریق: شامل اسپرینکلرها (اطفای حریق خودکار با استفاده از آب) و کپسول‌های آتش‌نشانی (برای مهار دستی آتش).

سیستم‌های امنیتی

تاسیسات ساختمانی در مراتب بالاتر شامل سیستم‌های امنیتی نیز می‌شوند. دوربین‌های مداربسته (CCTV یا سیستم ویدئویی تلویزیون مداربسته) بیشترین کارایی را در این باره دارند. اما سیستم‌های کنترل دسترسی نیز امنیت را تا حد چشمگیری ارتقا می‌دهند. این سیستم شامل کارت‌های هوشمند، قفل‌های الکترونیکی و سیستم‌های تشخیص هویت است.

سیستم‌های ارتباطی و آنتن مرکزی

انواع ساختمان‌‎ها و حتی کانکس‌ها (مانند کانکس سرایداری، مسکونی و…) نیازمند سیستم‌های ارتباطی هستند. سیستمی که موارد زیر را شامل می‌شود:

1. شبکه‌ تلفن و اینترنت: سیستم تلفن داخلی (شامل خطوط تلفن، سانترال و دستگاه‌های تلفن) + شبکه اینترنت (شامل کابل‌کشی، تعبیه روترها و سایر تجهیزات).
2. تلویزیون و رادیو: نیازمند آنتن‌های مرکزی، شبکه‌های توزیع سیگنال و تقویت‌کننده‌ها.

تجهیزات هوشمندسازی ساختمان

به سیستم مدیریت هوشمند ساختمان به اختصار BMS می‌گویند. این سیستم روزبه‌روز در حال گسترش و پیشرفت است. اما به طور کلی شامل تجهیزات زیر می‌شود:

• کنترل اتوماتیک: شامل سیستم‌های کنترل اتوماتیک گرمایش و سرمایش، روشنایی، تهویه و… .
• سیستم نظارت و امنیت: سیستم‌های نظارت تصویری، اعلام و اطفای حریق، کنترل دسترسی و… .

سایر تاسیسات ساختمان

تجهیزات دیگری که می‌توانیم به انواع ساختمان اضافه کنیم، به کاربری آن و بودجه بستگی دارند. محبوب‌ترین تجهیزاتی که برای تکمیل تاسیسات اضافه می‌شوند عبارت‌اند از:

1. آسانسور از نوع مسافربری، باری و خودرو.
2. پله‌های برقی و رمپ‌های متحرک
3. سیستم‌های حمل‌ونقل داخلی، از جمله سیستم‌ نوار نقاله که برای حمل کالاها و بسته‌ها در سازه‌ها بزرگی مثل فرودگاه‌ و مرکز خرید استفاده می‌شود.

چطور کارایی تاسیسات ساختمانی را به اوج برسانیم؟

یکی از دغدغه‌های پیمانکاران و سازندگان، جلوگیری از افت کیفیت و عملکرد تجهیزات ساختمانی است. این امر در درجه اول فقط با انتخاب قطعات و تجهیزات باکیفیت محقق می‌شود. اما به همین‌جا ختم نمی‌شود! خوشبختانه با در نظر گرفتن چند نکته، می‌توان کارایی این تاسیسات را به حداکثر رساند. نکاتی مانند:

• انتخاب ساندویچ پانل به عنوان مصالح اصلی ساخت دیوارها و سقف سازه
• ارزیابی دقیق نیازهای ساختمان پیش از نصب تاسیسات
• تعبیه سیستم‌های کنترل هوشمند
• نگهداری منظم و بازدید‌های دوره‌ای

تمهیدات بالا همگی روی ارتقای وضعیت تاسیسات اثرگذارند. اما کدام مورد عملکرد تاسیسات را به بیشترین حد ممکن می‌رساند؟ قطعاً  ساندویچ پانل و ادغام آن با سایر عناصر ساختمان. اگر کنجکاوید علت این موضوع را بدانید، ادامه مطلب را دنبال کنید.

ساندویچ پانل چطور به عملکرد تاسیسات ساختمان کمک می‌کند؟

در ادامه می‌بینیم که چرا خرید ساندویچ پانل و ادغام آن با سایر عناصر ساختمان، کارایی تجهیزات ساختمانی را ارتقا می‌دهد. دلایلی که در واقع به دلایل محبوبیت ساندویچ پانل اشاره دارند.

عایق‌بندی قوی‌تر

بعضی از تاسیساتی که بالاتر مرور کردیم، تمرکزشان به طور خاص بر تأمین حرارت و دمای متعادل در داخل سازه است. پس وجود یک عایق قوی، می‌تواند بار مسئولیت این تجهیزات را کم کند.

ساندویچ پانل عایق بی‌نظیری است. ضریب انتقال حرارتی این پانل‌ها به طور کلی پایین است. اما اگر نوع درستی از ساندویچ پانل عایق حرارتی انتخاب شود، رفت و آمد حرارت به حداقل خواهد رسید.

این موضوع مصرف انرژی را تا میزان چشمگیری کاهش می‌دهد. در این صورت تاسیسات و به خصوص سیستم‌های HVAC  کار ساده‌تری برای تأمین دمای مناسب داخل سازه دارند.

کاهش تأثیر رطوبت بر تجهیزات

تجهیزات ساختمان می‌توانند تحت تأثیر رطوبت، دچار افت کیفیت یا اختلال در عملکرد شوند. بنابراین اگر سازه در یک منطقه مرطوب بنا شده، حتماً باید فکری برای جلوگیری از نفوذ رطوبت به تاسیسات کرد.

ساندویچ پانل نسبت به مصالح سنتی کمترین تأثیر را از رطوبت می‌گیرد. بنابراین انتخاب مصالحی مانند ساندویچ پانل سقفی، احتمال ورود رطوبت به داخل سازه و گسترش آن تا تاسیسات را به حداقل می‌رساند.

نصب سریع و یکپارچگی ساندویچ پانل با تاسیسات ساختمان

ساندویچ پانل‌ها سریع نصب می‌شوند. طراحی سازه ساندویچ پانلی و مونتاژ این پانل‌ها هم انعطاف زیادی دارند. بنابراین می‌توان این پانل‌ها را با انواع تجهیزات ساختمانی به صورت یکپارچه اجرا کرد.

کاهش هزینه‌ها

ساندویچ پانل‎‌ها اصولاً قیمت مقرون‌به‌صرفه‌ای دارند. حتی انواع گران‌تر آنها که عملکرد فوق‌العاده‌ قوی‌تری دارند هم نسبت به کارایی‎شان به‌صرفه هستند. دلایلی اقتصادی بودن این پانل‌ها، بیشتر در نصب سریع و نیاز کمتر به منابع انسانی برمی‎گردد.

به این خاطر انتخاب ساندویچ پانل دیواری و سقفی برای سازه، ‎ هزینه‌های ساخت‌وساز را کاهش می‌دهد. بنابراین پیمانکاران امکان تخصیص منابع بیشتر برای بهبود تاسیسات ساختمانی را خواهند داشت.

افزایش مقاومت سازه در برابر عوامل مخرب

ساندویچ پانل‌ها مقاومت بالایی در شرایط محیطی مختلف دارند. در مجله پاژ پانل می‌توانید درباره «علت استحکام ساندویچ پانل» بیشتر بخوانید. این ویژگی ارزشمند، از تاسیسات در برابر عوامل مخربی مانند رطوبت، آتش و خوردگی محافظت می‌کنند. این امر یکی از پیش‌نیازهای ضروری افزایش طول عمر تجهیزات است.

جمع‌‎بندی

تاسیسات ساختمان تأثیر مستقیمی بر راحتی کاربران و کارایی و ایمنی سازه دارند. چه انواع حیاتی آنها (مانند سرمایش و گرمایش، برق‌رسانی و…) و چه انواع اختیاری آنها (مانند تأمین امنیت و ایمنی، تجهیزات هوشمند و…). اما نکته‌ای که یک ساختمان را از سازه‌های دیگر متمایز می‌کند، تمهیداتی هستند که برای ارتقای کارایی این تاسیسات در نظر گرفته می‌شوند. کاربردی‌ترین ایده نیز برای تحقق این هدف، استفاده از ساندویچ پانل در سقف و دیوارها است.

پاژ پانل چندین سال است که به عنوان تولیدکننده ساندویچ پانل در زمینه بهبود کیفیت سازه های ساختمانی، قدم برمی‌‎دارد. تولید انواع ساندویچ پانل با متریال مرغوب و درجه یک نیز از جمله اقدامات این مجموعه است. بنابراین اگر برای سازه خود به این مصالح مدرن نیاز دارید، می‌توانید همین حالا سفارش خود را از طریق شماره ۰۹۱۵۰۰۲۰۶۲۰ ثبت کنید.

سؤالات متداول

1. کدام نوع ساندویچ پانل بیشترین کمک را برای تأمین انرژی به تاسیسات ساختمان می‌کند؟

ساندویچ پانل پلی ‌اورتان مقاومت بسیار بالایی در برابر انتقال حرارت دارد. بنابراین بهترین گزینه برای صرفه‌جویی در مصرف انرژی محسوب می‌شود.

2. استفاده از ساندویچ پانل چطور به سیستم اطفای حریق ساختمان کمک می‌کند؟

انتخاب ساندویچ پانل پشم سنگ، باعث می‌شود دیوارها و سقف در صورت وقوع آتش‌سوزی به گسترش آن کمک نکنند. این پانل‌های نسوز، می‌توانند تا دو ساعت یا بیشتر در برابر آتش مقاومت کنند.

3. کدام ساندویچ پانل قدرت بیشتری برای مهار نفوذ رطوبت به تاسیسات را دارد؟

ساندویچ پانل با هسته پلی ‌اورتان (PUR) یا پلی‌ایزوسیانورات (PIR).